เรื่องของสภาพแวดล้อมในบ้านเรา นับวันยิ่งเป็นมลภาวะที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพ ปัญหาทางสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นเกิดจากหลากหลายปัจจัย หนึ่งในนั้นคือเรื่องความไม่สมดุลของระบบนิเวศน์ แต่หากเราต้องการแก้ปัญหาโดยการจัดการระบบนิเวศน์ให้ดี สิ่งที่หลายคนยังไม่รู้คือ เราสามารถใช้สัตว์ในการสร้างสมดุลแก่รระบบนิเวศน์ได้เช่นกัน สัตว์มีหลายประเภทมาก แต่ละประเภทก็มีทั้งประโยชน์และโทษ แต่ล้วนแล้วแต่มีความสำคัญต่อระบบนิเวศทั้งนั้น และในวันนี้เราจะมาพูดถึง
จระเข้เป็นสัตว์เก่าแก่เทียบได้กับยุคไดโนเสาร์เลยก็ได้ โครงสร้างของมันไม่ได้เปลี่ยนไปเลย และในประเทศไทยมีจระเข้อยู่ 3 ชนิด คือ จระเข้น้ำจืด จระเข้น้ำเค็ม และจระเข้ตะโขง ความจริงแล้วจระเข้น้ำจืดของไทยใกล้จะสูญพันธุ์เต็มที แต่จระเข้น้ำเค็มก็ยังพบได้บ้าง แถวจังหวัดพังงา ภูเก็ต หมู่เกาะตะรุเตา เป็นต้น และที่สำคัญจระเข้ที่อยู่ในประเทศไทยแทบจะไม่ทำร้ายคนเลย จระเข้ที่จู่โจมคนเรามักจะพบว่าอยู่ในต่างประเทศมากกว่า ความจริงแล้วสัตว์ตัวนี้เป็นตัวบ่งชี้คุณภาพระบบนิเวศของป่า แม่น้ำ และยังช่วยคัดพันธุกรรมของสัตว์ป่าที่อ่อนแอออกจากระบบ และที่สำคัญถ้าพบจระเข้ที่ไหนแสดงว่า ป่านั้นมีความสมบูรณ์อยู่มาก
ตุ๊กแก มีอยู่ 78 ชนิดในไทย และมีการค้นพบสายพันธุ์ใหม่ๆตลอดเวลา เป็นสัตว์เฉพาะถิ่น มีทั้งร้องได้และร้องไม่ได้ บางชนิดหากินกลางวัน บางชนิดหากินกลางคืน และตัวมันจะวางไข่ครั้งละ 2 ฟองปีละ 1 หนเท่านั้น ถ้ามันถูกจับประชากรจะลดลงเร็วมาก และมันเป็นตัวช่วยควบคุมแมลงสาปได้ด้วย
. คางคกบ้าน เป็นสัญลักษณ์แห่งความสมบูรณ์และการมาเยือนของฤดูฝน โดยคางคกในประเทศไทยมี 6 สกุล และมันยังมีกลไกป้องกันตัวตลอดชีวิต เพราะว่ามันมีพิษจากต่อมพิษหลังตา และมนุษย์เองก็ใช้ประโยชน์จากพิษคางคกด้วย เพราะว่ายางคางคกตากแห้งใช้ผลิตตากระตุ้นหัวใจ แก้หายใจติดขัด เป็นต้น
แมงมุม แมงมุมจะแบ่งเป็น 2 กลุ่มใหญ่ คือ แมงมุมโบราณและแมงมุมสมัยใหม่ เราจะพบแมงมุมได้เกือบทั่วโลก ยกเว้นขั้วโลกเหนือ และแมงมุมทั่วโลกมีอยู่ 30,000 ชนิดแต่ตอนนี้ประเทศไทยค้นพบแค่ 2,000 ชนิด เส้นใยแมงมุมมีคุณสมบัติอื่นที่ไม่เหมือนกับเส้นผมมนุษย์ และเส้นใยสังเคราะห์อื่น เพราะเส้นใยของแมงมุมจะไม่บิดเหมือนเส้นใยอื่น
ตัวเหี้ย อาศัยอยู่ใกล้แหล่งน้ำ และอยู่ได้ในทุกสภาพป่า เป็นนักล่าอันดับต้นๆของห่วงโซ่โดยได้รับการขนานนามว่า เสือดาวแห่งป่าคอนกรีต มันกินได้ทุกอย่างทั้งสิ่งมีชีวิตเล็กๆ และขยะเกือบทุกประเภท ยกเว้นพลาสติก และถ้าไม่มีเหี้ย แหล่งน้ำคงมีแต่ซากเน่าเปื่อย และที่สำคัญมันยังช่วยควบคุมประชากรหนู เพื่อไม่ให้เกิดโรคระบาดด้วย
เพราะฉะนั้นจะเห็นได้ว่าสัตว์ที่สร้างความสมดุลให้ระบบนิเวศนั้นเป็นสัตว์ที่ใกล้ตัวเราอย่างมาก เราจึงควรอนุรักษ์สัตว์เหล่านี้ไว้ไม่ให้สูญพันธุ์ เพื่อคงสภาพระบบนิเวศเอาไว้